Hz.Muhammed

''Kalbimizde Allah'in nuru vardir,
onun adi da Vicdandir.''

''Bir insanin dindar olup olmadigi,
eski zamanlarda oldugu gibi simdi de o insanin hayatindan
ve davranislarindan anlayabilmek oldukca guctur.''

''Baslangicini ve sonunu hic bilmedigimiz
ve belki de en kucuk parcacigini bile
tanimadigimiz insanliga ait butun yasam anlayislarini arastir;
iste o zaman kendi yasaminin anlamini kavrayacaksin!''

''Sonsuz buyuk mekanda, sonsuz zaman icinde,
sonsuz kucuk parcaciklar,
sonsuz kucuk bilesimler icinde degisirler
ve sen eger bu degisimlerin yasalarini kavrayamamissan,
yeryuzunde nicin yasadigini da kavrayamamissindir.''

''Bizim yalnizca cok kucuk bir zaman diliminde,
cok kucuk bir parcasini bildigimiz o butunun
ve insanligin varliginin anlami nedir?''

''Bilgelerin bilgelikleriyle onaylanmis olan bilgim bana sunu gostermisti ki,
dunyada var olan canli cansiz her sey son derece bilgeceydi;
yalnizca benim durumum cok aptalcaydi.
Bu ahmaklar, yani insalarin buyuk cogunlugu,
dunyadaki canli cansiz tum varliklarin yapisi hakkinda
en ufak bir seyi bile bilmeden yasiyorlardi.
Fakat sonucta bu insanlar yasiyorlardi
ve yasamlarinin da son derece akla uygun
sekilde duzenlenmis olduguna inaniyorlardi.''

''Benim yasamimin zaman, sebep ve mekan disi anlami nedir?
Yasamimin zamana, sebebe ve mekana bagli anlami nedir?''
Derin ve zahmetli bir dusunme eyleminden sonra
cevabim her defasinda su oluryordu: ''Hic!''
Gozlerimde hep olumluyu olumluyle,
olumsuzu olumsuzle karsilastirmistim.
Bunu baska turlu yapamazdim;
cunku bundan baska yapabilecek bir sey yoktu.
Bundan dolayi vardigim sonuc olmasi gerektigi gibiydi:
''Kuvvet kuvettir, sonsuzluk sonsuzluktur,
Hiclik hicliktir.''
Bundan baska bir sonuca ulasmam mumkun degildi.
''Nasil yapmaliyim?''
sorusunu nasil sorarsam sorayim, onun cevabi
''Allahin yasasina gore!'' olacaktir.
''Benim simdiki hayatimdan ne cikar?''
''Sonsuz azap ya da sonsuz mutluluk.''
''Olumun mahvetmedigi anlam nedir?''
''Sonsuz olan Allah ile birlesmedir; cennettir.''
Boylece sunu zorla kabul etme durumuna geldim:
O doneme kadar bana gore biricik
ve kesin sayilan akla dayali bilginin yaninda,
butun insanligin akil disi bir baska bilgisi vardi.
Bu bilgi, insana yasamak ve yasamini surdurmek imkani veren
Yaraticinin kurgusuna olan inancti.''

''İnanc hangi cevaplari verirse versin
ve bu cevaplar kime verirse versin,
inancin verdigi her cevap insanin olumlu varligina
sonsuzluk anlami katiyordu;
yani acilarla, fedakerliklarla ve olumle yok olmayan bir anlam.
Bu demektir ki, yasamanin anlami
ve imkani yalnizca inancta bulunabilir.''

''Bir kus uctugu, yem topladigi
ve yuva kurdugu surece yasamini surdurur.
Kuslarin bu yasam cabalarini gorunce
onlarin duydugu sevincten sevinc duyuyorum.
Keci, tavsan, aslan; hepsi de beslenmek,
cogalmak ve yavrularini beslemek zorunda oluslarina imkan
veren yasam sartlarinin icinde bulunmaktalar
ve yasamlari kendi yasam kurgulari icinde tutarli ve mantiklidir.
Peki, insan ne yapmak zorunda?
O da yasamin icinde tipki hayvanlar gibi mucadele etmek zorunda.
Aralarinda yalnizca bir fark var;
eger insan yasamini tek basina alt etmek isterse mahvolur.
İnsan, yasami sadece kendi icin degil,
herkes icin alt etmek zorundadir.
Eger bunu yapiyorsa mutludur, yasami mantiklidir.''

''Yasamima bir kursunla mi yoksa bir ilmekle mi son vereyim?''
diye dusundugum yil, kalbim bahsettigim bu dusunceler nedeniyle
huzunlu bir duyguyla daglaniyordu.
Eger bu duyguya bir isim vermek gerekiyorsa
''Allah arayisi'' diyebilirim.''

''O, beni arayisimi biliyor, caresizligimi ve savasimi da goruyordu.
''O var!'' dedim kendi kendime
ve bunu kabul etmem yetti.
O anda yasam icimde kipirdandi
ve ben varligin imkanini, sevincini hissettim.''

''Sonunda kendimi inceledim ve icimde neler oluyor diye kendime baktim.
Olmeye ve dirilmeye dair yuzlerce olay hatirladim.
Gordum ki, ben yalnizca Allah'a inandigimda yasiyordum.''

''O'nu hissettigim ve O'nu aradigim zaman yasiyordum.
Oyleyse, O vardir.
O, O'nsuz yasanmayan seydir.
Allahi bilmek ve yasamak, bir ve ayni seydir.
Allah yasamdir.
Allah'i arayarak yasadigin takdirde, yasam Allah'siz olmaz.''

''Eskisinden cok daha guclu bir sekilde icimdeki
ve cevremdeki her sey isildadi
ve bu isik yasantimda beni bir daha hic terk etmedi.
Boylece intihardan kurtuldum.''

-Tolstoy-